Spis treści
Chlamydia – jakie badania wykonać?
Chlamydia – jakie badania wykonać? – najczęściej diagnozowane zakażenia
Drobnoustroje z rodzaju Chlamydophila i Chlamydia są powszechnie występującymi mikroorganizmami bezwzględnie wewnątrzkomórkowymi o bardzo małych rozmiarach. Najczęściej diagnozowane są zakażenia spowodowane przez Chlamydia pneumoniae oraz Chlamydia trachomatis.
Chlamydia pneumoniae
Chlamydophila (Chlamydia) pneumoniae jest patogenem, odpowiedzialnym za zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych: zapalenie zatok, gardła, tchawicy, oskrzeli i płuc. Bakterie wykazują swoisty tropizm i aktywność cytotoksyczną w stosunku do nabłonka dróg oddechowych, w którym namnażają się i niszczą zakażone komórki. Bakterie przenoszone są przez wydzielinę z dróg oddechowych. Zakażenie ma często przebieg bezobjawowy, a także łagodny lub bardziej nasilony się z uporczywym kaszlem i złym samopoczuciem. Cechą charakterystyczną jest chrypka i długo utrzymujący się suchy kaszel, któremu może towarzyszyć zapalenie gardła. Chlamydiowe zapalenie płuc w większości przypadków nie wymaga hospitalizacji, obejmuje zwykle jeden płat płuca. Jednak u około 10% chorych może mieć przebieg ostry, szczególnie u osób z podeszłym wieku ze współistniejącymi chorobami przewlekłymi. Zakażenie C. pneumoniae często przechodzi w fazę przewlekłą, która przebiega skąpoobjawowo lub bezobjawowo. Późne powikłania zakażenia C. pneumoniae to m.in. zapalenie stawów, astma oskrzelowa, choroby serca, a także zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.
Chlamydia pneumoniae – jakie badania wykonać?
Diagnostyka C. pneumoniae powinna być włączona dopiero po wcześniejszym wykluczeniu infekcji drobnoustrojami typowymi dla zakażeń układu oddechowego.
Najczęściej wykonywanym badaniem jest wykrywanie przeciwciał w klasie IgA, IgM oraz IgG przeciwko C. pneumoniae w surowicy krwi metodą immunoenzymatyczną ELISA. Jest to badanie serologiczne znajdujące zastosowanie w diagnostyce zakażeń świeżych, przewlekłych oraz rozpoznawaniu przebytego zakażenia.
Antygenem w tym teście są białka zewnątrzbłonowe C. pneumoniae, niewchodzące w reakcje krzyżowe z innymi gatunkami rodzaju Chlamydophila, co zapewnia to wysoką jakość diagnostyczną. Trudności diagnostyczne w przypadku badań serologicznych wynikają ze stosunkowo późnego pojawienia się przeciwciał w surowicy krwi. Przeciwciała w klasie IgM wykrywalne są dopiero po 3 tygodniach od momentu zakażenia, z kolei obecność przeciwciał w klasie IgG można stwierdzić po około 6-8 tygodni od momentu zakażenia. Badanie przeciwciał przeciwko C. pneumoniae w klasie IgA powinno być wykonywane łącznie z IgG i może być przydatne przy podejrzeniu reinfekcji. Dla zwiększenia wykrywalności zakażeń często stosuje się kilka metod jednocześnie, np. badania serologiczne i wykrywanie DNA C. pneumoniae metodą PCR.
Należy pamiętać, że wyniki badań serologicznych powinien interpretować lekarz, biorąc pod uwagę objawy kliniczne pacjenta. Pozytywny wynik testu serologicznego oznacza, że pacjent miał kontakt z patogenem. Może świadczyć o świeżej, jak i o przebytej infekcji, więc w celu obserwacji wzrostu ilości swoistych przeciwciał należy przeprowadzić dwa oznaczenia. Pierwsze po 2-3 tygodniach od momentu zakażenia, a drugie po około 6 tygodniach od zakażenia.
Chlamydia trachomatis
Zakażenie Chlamydia trachomatis to jedna z najczęściej występujących infekcji przenoszonych drogą płciową. Bakteria ta zakaża komórki nabłonków nieurzęsionych, które występujące na śluzówce cewki moczowej, szyjki macicy, jajowodów, odbytnicy, układu oddechowego i spojówek. Do zakażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną – drogą płciową lub w przypadku noworodków- zakażenie okołoporodowe.
Chlamydia trachomatis może być przyczyną: zakażeń dolnych odcinków dróg moczowo-płciowych, odbytu i gardła, zapalenia spojówki i rogówki, zapalenia płuc u niemowląt, ziarnicy wenerycznej pachwin, zespołu Reitera (charakteryzuje się triadą objawów: zapalenie cewki moczowej, spojówek i stawów). W rejonach tropikalnych może być przyczyną jaglicy (wtrętowego zapalenia spojówek). Przewlekłe zakażenia narządów układu płciowego u kobiet, a także u mężczyzn, mogą prowadzić do niepłodności.
Objawy kliniczne wywoływane są przez bezpośrednie zniszczenie komórek gospodarza w czasie cyklu reprodukcyjnego bakterii oraz przez toczący się proces zapalny. Większość zakażeń układu moczowo płciowego u kobiet ma przebieg bezobjawowy. Czasami występują upławy, pieczenie lub ból przy oddawaniu moczu, bóle w podbrzuszu, zapalenie gruczołów Bartholiniego, szyjki macicy, macicy, cewki moczowej. U osób z zakażeniem objawowym może pojawić się wydzielina się ropno-śluzowa zawierająca bakterie. U mężczyzn, około 50% zakażeń przebiega objawowo. Głównie pod postacią nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej, rzadziej zapalenia gruczołu krokowego. Najczęstsze objawy u mężczyzn to pieczenie przy oddawaniu moczu, wydzielina z cewki moczowej. Zakażenie C. trachomatis nie daje trwałej odporności. Reinfekcje indukują silną odpowiedź zapalną z postępującym niszczeniem zajętych tkanek.
Chlamydia trachomatis – jakie badania wykonać?
Przy ostrej infekcji zlokalizowanej peryferyjnie zaleca się wykrywanie antygenu C. trachomatis w wymazach z miejsc zmienionych chorobowo lub wykrywanie materiału genetycznego C. trachomatis metodą PCR. Występowanie objawów sugerujących lokalne zakażenie Chlamydia trachomatis nie jest równoznaczne z występowaniem przeciwciał przeciwko tej bakterii w surowicy krwi.
W przypadku zakażeń utrzymujących się lub przewlekłych zaleca się wykonanie badań serologicznych (badanie metodą immunoenzymatyczną ELISA) oznaczając przeciwciała przeciwko Chlamydia trachomatis w klasie IgM, IgG, IgA w surowicy krwi. Ponadto, badanie serologiczne może być przydatne w przypadku podejrzenia infekcji u noworodka. Ze względu na dużą liczbę zakażeń bezobjawowych, zaleca się wykonanie badania przeciwciał przeciwko C. trachomatis w surowicy krwi u obojga partnerów przed planowaną ciążą, a także w przypadku problemów z zajściem w ciążę.
Piśmiennictwo:
- Murray P.R, Rosenthal K.S., Pfaller M.A. Mikrobiologia. Wrocław: Elsevier Urban & Partner; 2009: 427-435
- Górska E. B, Galoch E, Jankiewicz U, Kowalczyk P. Chlamydophila pneumoniae jako przyczyna chorób układu oddechowego. Medycyna Rodzinna 2013; 3: 99-105
- Jama-Kmiecik A, Frej-Mądrzak M, Sarowska J, Choroszy-Król I. Wybrane aspekty zakażeń Chlamydophila pneumonia. Postępy Hig Med Dosw 2015; 69: 612-623
- Chandran L, Boykan R. Zakażenia wywołane przez chlamydie u dzieci i nastolatków. Pediatria po Dyplomie 2011; 15(2): 58-65
- Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące zakażeń Chlamydia trachomatis w położnictwie i ginekologii. Ginekol Pol. 2007; 78: 574-575
Zapraszamy do subskrypcji naszego kanału na www.youtube.com -> SUBSKRYBUJ
Chcesz zapytać o cenę badania?
Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ, gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.
Aby wykonać badanie zapraszamy do najbliższego punktu pobrań Śląskich Laboratoriów Analitycznych.
