Badanie żelaza we krwi

Badanie żelaza we krwi – objawy niedoboru tego pierwiastka w organizmie

Żelazo, choć należy do pierwiastków śladowych w organizmie człowieka (ok. 4 g u osoby dorosłej), z pewnością odgrywa niebagatelną rolę w jego funkcjonowaniu. W postaci jonu dwuwartościowego (Fe2+) wchodzi w skład hemoglobiny (70% żelaza)– białka zawartego w krwinkach czerwonych i odpowiedzialnego za przenoszenie tlenu, mioglobiny – białka magazynującego tlen w mięśniach i in. Żelazo magazynowane jest głównie w wątrobie, gdzie w postaci jonu trójwartościowego (Fe3+) związane jest z ferrytyną. Za transport żelaza z krwi do tkanek odpowiada białko zwane transferyną. Rola tego pierwiastka w ustroju związana jest także prawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego oraz obroną immunologiczną organizmu.

Niedobór żelaza niesie ze sobą następstwa w postaci obniżenia sprawności fizycznej, umysłowej, zmniejszenia odporności, zaburzeń rytmu serca oraz anemii. Na niedokrwistość z niedoboru żelaza narażone są przede wszystkim niemowlęta, kobiety z obfitymi krwawieniami miesięcznymi, kobiety w ciąży. Objawami niedoboru żelaza, na które warto zwrócić uwagę jest z całą pewnością przewlekłe zmęczenie, apatia, problemy z koncentracją, bladość skóry, łamliwość paznokci, owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej, pieczenie języka. Charakterystycznym objawem jest tzw. spaczone łaknienie, polegające na chęci spożywania nietypowych substancji jak glina, kreda czy węgiel.

Badanie żelaza we krwi – parametry gospodarki żelazowej

Żelazo – stężenie żelaza podlega znacznym wpływom dobowym, dlatego pojedyncze oznaczenie nie jest przydatne. Wynik wskazujący na niskie stężenie żelaza we krwi nie świadczy zatem zawsze o jego niedoborze. Oznaczenie często przeprowadzane jest łącznie z oznaczeniem stężenia transferyny, co pozwala na obliczenie jej wysycenia żelazem.

Transferyna – zmiana stężenia tego białka następuje dopiero wówczas, gdy wyczerpane zostaną zapasy żelaza. Niedokrwistości z niedoboru żelaza towarzyszy wzrost stężenia transferyny, natomiast spadek jej wysycenia żelazem.

TIBC – polega na oznaczeniu całkowitej zdolności wiązania żelaza; stanowi pośredni pomiar stężenia transferyny

Wzrost TIBC: niedokrwistość z niedoboru żelaza, ciąża, ostra i przewlekła utrata krwi

Spadek TIBC: zakażenia, choroby nowotworowe, hemochromatoza, mocznica, częste transfuzje krwi

Ferrytyna – niezwykle ważny wskaźnik w ocenie gospodarki żelazowej

Ferrytyna – jednostka ferrytyna ma zdolność magazynowania 4000 cząsteczek żelaza. Parametr ten jest niezwykle ważnym wskaźnikiem w ocenie gospodarki żelazowej, a wskazaniami do jego oznaczania są: niedobór żelaza, grupy ryzyka (pacjenci dializowani, kobiety ciężarne, krwiodawcy), przeładowanie żelazem, kontrola przy substytucji żelazem.

Przyczyny obniżenia stężenia ferrytyny we krwi:

• Niedobór żelaza w ustroju związany z jego utratą (np. krwawienia), zaburzeniami wchłaniania, niedoborem pokarmowym (np. wegetarianizm, alkoholizm), zwiększonym zapotrzebowaniem (ciąża, laktacja, okres wzrostu)
• Niedoczynność tarczycy
• Niedobór witaminy C (witamina C zwiększa przyswajanie żelaza z pożywienia!)

Przyczyny wzrostu stężenia ferrytyny we krwi:

• Przeładowanie żelazem (hemochromatozy)
• Zaburzenia dystrybucji żelaza
• Zaburzenia syntezy hemoglobiny
• Infekcje wirusowe
• Nowotwory
• Nadczynność tarczycy
• AIDS
• Hemoglobinopatie
• Porfirie

 Zapraszamy do subskrypcji naszego kanału na www.youtube.com -> SUBSKRYBUJ

Chcesz zapytać o cenę badania? Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ,
gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.

Aby wykonać oznaczenie poziomu żelaza we krwi
zapraszamy do najbliższego punktu pobrań Śląskich Laboratoriów Analitycznych.

Wpis przygotowany na podstawie:

• Aldona Dembińska-Kieć, Jerzy W.Naskalski. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej.Urban & Parner. Wroacław 2010
• Mirosława Pietruczuk,Anna Bartoszko-Tyczkowska. Diagnostyka laboratoryjna Poradnik kliniczny.Urban & Partner., Wrocław 2013
• Franciszek Kokot Stefan Kokot. Badania laboratoryjne zakres norm i interpretacja. Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2004
• Diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics. Fundacja Rozwoju Diagnostyki Laboratoryjnej, Kraków 2010-2013