Rak jajnika zajmuje piąte miejsce wśród nowotworów kobiet w Polsce. Pomimo, że śmiertelność w ostatnich latach powoli spadała to nadal jest ona bardzo wysoka. Zaledwie 40% chorych Polek może mieć nadzieję na przeżycie 5 lat od diagnozy. Niestety im bardziej zaawansowany jest nowotwór w momencie diagnozy tym leczenie jest mniej skuteczne. Wykrycie nowotworu jajnika w I stadium zwiększa szansę pacjentki na przeżycie kolejnych 5. lat nawet do 89%, natomiast w II stadium do 70%. Niestety nawet 75% chorujących Polek zostaje zdiagnozowana dopiero w III lub IV stadium zaawansowania nowotworu jajnika.
Spis treści
Co to jest marker nowotworowy CA 125?
Marker nowotworowy CA 125, inaczej znacznik nowotworowy to specyficzny kompleks białkowy występujący w niewielkiej ilości m.in.: w komórkach nabłonkowych wyściełających jajniki, jajowody i endometrium. Podwyższony poziom CA 125 w próbce krwi możemy zauważyć m.in. u osoby chorej na raka jajnika. Oznaczanie antygenu nowotworowego CA 125 ma niebagatelne znaczenie w diagnostyce, leczeniu oraz monitorowaniu nowotworu jajnika – badanie ma wysoką, bo aż 80% czułość. Dzięki regularnemu oznaczaniu CA 125 podczas leczenia nowotworu jajnika lekarz może na bieżąco monitorować jego skuteczność, dlatego onkolog zleca jego oznaczenie przed rozpoczęciem leczenia.
Kto powinien sobie zbadać markery nowotworowe?
Marker nowotworowy CA 125 regularnie powinny badać kobiety z grupy podwyższonego ryzyka na zachorowanie: w rodzinie, których występowały nowotwory i nosicielki wadliwych genów z mutacją BRCA1 i BRCA2 (mutacje te zwiększające ryzyko wystąpienia nowotworów jajnika i piersi).
Co oznacza podwyższony CA 125?
Antygen CA 125 w niewielkiej ilości występuje w zdrowym organizmie. Jego poziom może nieznacznie wzrosnąć na początku ciąży, podczas miesiączki, u kobiet chorych na endometriozę, w stanach zapalnych w obrębie miednicy mniejszej oraz rzadko w przypadku zapalenia lub marskości wątroby. Wtedy te wartości są zazwyczaj niższe niż 70 j/ml.
Widoczna w badaniu USG torbiel jajnika wraz z podwyższonym poziomem CA 125 (powyżej 70 j/ml) pozwalają z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że mamy do czynienia ze zmianami nowotworowymi. Oczywiście kluczowy dla potwierdzenia takiej diagnozy będzie wynik biopsji.
Marker CA 125 jest wykorzystywany w obliczeniu algorytmu ROMA czyli wskaźnika, który określa ryzyko zachorowania na nowotwór jajnika. ROMA obliczamy na podstawie stężeń CA125 i drugiego markera nowotworowego HE4 z uwzględnieniem statusu menopauzalnego kobiety. Na podstawie ROMA możemy zaklasyfikować kobiety do wysokiej lub niskiej grupy ryzyka.
Kto jest narażony na nowotwór jajnika?
Nowotwór jajnika może wystąpić u kobiet młodszych i starszych.
- Kobiety po menopauzie.
- Bezdzietne kobiety oraz te.
- Kobiety, które rodziły po raz pierwszy po 35 roku życia.
- Kobiety po nieskutecznych stymulacjach owulacji (w leczeniu niepłodności).
- Nosicielki zmutowanych genów BRCA1 i BRCA2.
- Pozostałe czynniki ryzyka to: zespół Lyncha, zespół dziedzicznego raka sutka oraz otyłość.
Nowotwór jajnika objawy
W początkowym stadium nowotworu jajnika nie występują zauważalne objawy. Objawy, które możemy zauważyć w późniejszych stadiach również są niespecyficzne. Są to np.: ból brzucha, wzdęcia, uczucie przelewania w brzuchu, powiększenie obwodu brzucha czy bóle pleców. Te symptomy można łatwo wziąć za objawy innych chorób.
Jak szybko rozwija się rak jajnika?
Nowotwór jajnika rozwija się szybko. W ciągu zaledwie 12 miesięcy zmiana może się rozrosnąć tak bardzo, że na skuteczne leczenie będzie zbyt późno. Rak jajnika najczęściej dotyka kobiety, które przeszły menopauzę. Oznaczanie markera CA 125 przynajmniej raz roku zwiększa szansę na wykrycie patologicznych zmian w początkowym stadium. Część lekarzy zaleca oznaczanie CA 125 nawet co 6 miesięcy.
Jak wygląda badanie markerów nowotworowych?
Materiałem do oznaczenia stężenia markerów nowotworowych jest krew żylna. Do badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać i można je zrobić o dowolnej porze dnia. Pacjent nie musi być na czczo oraz nie musi odstawiać zażywanych leków ani suplementacji.
Wynik oznaczenia CA 125 będzie dostępny do 24h on-line.
Jeśli masz podwyższony poziom CA 125, koniecznie umów się na wizytę do swojego lekarza pierwszego kontaktu lub ginekologa. On powie ci jakie badania powinnaś zrobić i skieruje Cię do specjalisty. Oznaczanie antygenu CA 125 jest tylko jednym z elementów diagnostyki raka jajnika! Dopiero w połączeniu z historią pacjenta, badaniami obrazowymi, badaniem histopatologicznym wycinka jest wartościowym narzędziem diagnostycznym.
Sprawdź badanie antygenu nowotworowego CA 125 w naszym e-sklepie.
