Badania grupy krwi i alloprzeciwciała u ciężarnych
Badania grupy krwi i alloprzeciwciała u ciężarnych. Antygen D z układu Rh jest /obok antygenu z układu ABO/ najbardziej immunogennym antygenem krwinek czerwonych. Kobiety, które tego antygenu nie posiadają /RhD ujemny/ i zetkną się z nim w wyniku ciąży /płód RhD dodatni – otrzymany od ojca/ mogą wytworzyć przeciwciała anty D, które przechodzą przez łożysko i niszczą krwinki płodu. Prowadzi to do choroby hemolitycznej płodu.
Należy zaznaczyć, że wystarczy, aby niespełna 0,5 ml krwi płodu przeszło do krwi matki, aby zaszła immunizacja.
Ponieważ największe zagrożenie przejścia krwi dziecka do matki jest w czasie porodu, w 1972 roku wprowadzono immunoprofilaktykę polegającą na podaniu po porodzie kobietom RhD ujemnym rodzącym dzieci RhD dodatnie immunoglobuliny antyD, która blokuje antygen D dziecka i zapobiega immunizacji matki.
W wyniku tej profilaktyki choroba hemolityczna płodu w kolejnych ciążach spadła z 10% do 1,6%.
Zwiększony przeciek matczyno-płodowy kwalifikujący kobiety RhD ujemne do podania immunoglobuliny antyD występuje również:
- po poronieniach
- przy krwawieniach z dróg rodnych
- przy urazie brzucha ciężarnej
- w czasie inwazyjnej diagnostyki prenatalnej /amniopunkcja, kordocentoza, fotoskopia, biopsja kosmówki/
- ciąża pozamaciczna
Ponieważ około 1% kobiet RhD ujemnych wytwarza p/c anty RhD pod koniec pierwszej ciąży w latach 90-tych stwierdzono:
Podanie kobietom RhD ujemnym immunoglobuliny anty RhD po raz pierwszy w 28 tygodniu ciąży oraz po raz drugi po urodzeniu dziecka RhD dodatniego chroni je przed wytwarzaniem przeciwciał p/c anty RhD znacznie skuteczniej niż podanie tylko po porodzie.
Nowe zasady dotyczące stosowania immunoglobuliny antyRhD w profilaktyce konfliktu matczyno płodowego w zakresie antygenu D z układu Rh weszły w życie z dniem 01.01.2018 r.
Są to następujące akty prawne:
– Rozporządzenie MZ z dnia 03.08.2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa szpitalnego
– Rozporządzenie MZ z dnia 05.09.2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej
– Rozporządzenie MZ z dnia 15.15.2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa szpitalnego.
Powyższe Rozporządzenia regulują zasady zaopatrywania pacjentek w Immunoglobulinę anty-RhD od 01.01.2018 r. jako świadczenia gwarantowane i finansowane przez NFZ /także w profilaktyce w 28-30-tygodniu ciąży/.
Decyzję o podaniu preparatu podejmuje lekarz na podstawie wyników badań kwalifikacyjnych wykonanych w pracowni serologii transfuzjologicznej.
Informacja o rozpoczętej immunoprofilaktyce w czasie ciąży powinna być zaznaczona w dokumentacji medycznej pacjentki i przekazana do pracowni serologicznej /na skierowaniu do pracowni serologicznej musi być podana dokładna data podania immunoglobuliny anty D/.
Badania grupy krwi i alloprzeciwciała u ciężarnych – badania przeglądowe w czasie ciąży
Zgodnie z Rozporządzeniem MZ z dnia 20.09.2012 r. /Dz.U.2012 nr 0, poz.1100/ badania przesiewowe muszą być wykonane u wszystkich ciężarnych:
- do 10 tygodnia ciąży
– oznaczenie grupy krwi ABO i RhD
– oznaczenie przeciwciał odpornościowych /używane nazwy to: alloprzeciwciała, PTA (pośredni test antyglobulinowy), odczyn Coombsa (nazwa nieprawidłowa)
- pomiędzy 21-26 tygodniem ciąży
– oznaczenie przeciwciał odpornościowych tylko u kobiet RhD ujemnych, u których nie wykryto przeciwciał w pierwszym badaniu
- pomiędzy 27-32 tygodniem ciąży
– badanie przeciwciał odpornościowych u każdej kobiety
Celem tych badań jest wczesne wykrycie przeciwciał odpornościowych i monitorowanie płodu /ewentualne leczenie dopłodowe/ lub kwalifikacja pacjentek Rh ujemnych do podania immunoglobuliny anty D.
Oznaczanie przeciwciał odpornościowych kobietom Rh dodatnim ma na celu zidentyfikować ciąże, którym zagraża choroba hemolityczna płodu z powodu kliniczne istotnych przeciwciał tzw. nie-antyD /np. anty C, E K/.
Kobiety, u których wykryto przeciwciała odpornościowe powinny być niezwłocznie skierowane /o ile jest to możliwe wraz z ojcem dziecka/ do pracowni konsultacyjnej Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa celem ustalenia swoistości przeciwciał, a w przypadku p/c anty D również miana /ilości/. Pacjentka do końca ciąży prowadzona jest przez tą specjalistyczną placówkę.
Kobiety, u których wykryto przeciwciała odpornościowe anty D nie kwalifikują się do podania immunoglobuliny anty D.
Uwaga:
Pewne trudności przy kwalifikacji do podania immunoglobuliny anty D występują w przypadku wykrycia słabego antygenu D. Tylko badania genetyczne wykonane w Instytucie Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie mogą rozstrzygnąć czy Rh D kwalifikuje się jako Rh D dodatni czy ujemny.
Jeśli takie badania nie zostały wykonane, słabe D traktuje się jako Rh D ujemny i pacjentka kwalifikuje się do podania immunoglobuliny antyD.
Zapraszamy do subskrypcji naszego kanału na www.youtube.com -> SUBSKRYBUJ
Chcesz zapytać o cenę badania?
Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ, gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.
Nie wiesz, jakie badania w pierwszej kolejności warto wykonać, aby poznać stan swojego zdrowia?
Skorzystaj z naszego KONFIGURATORA BADAŃ LABORATORYJNYCH!
Aby wykonać Badania grupy krwi i alloprzeciwciała u ciężarnych
zapraszamy do najbliższego punktu pobrań Śląskich Laboratoriów Analitycznych.
