Badanie kortyzolu i ACTH
Ważnymi substancjami w organizmie, regulującymi czynność tkanek i narządów są hormony. Zróżnicowane pod względem chemicznym, wydzielane w gruczołach (np. tarczyca, trzustka, przysadka mózgowa) lub przez grupę wyspecjalizowanych komórek działają pobudzająco lub hamująco na szereg procesów w organizmie. W regulacji wydzielania hormonów dużą rolę odgrywa układ nerwowy. Każdy z hormonów wykazuje określone działanie w tkance docelowej, a ich niedobór bądź nadmiar często niesie ze sobą niekorzystne skutki.
Oznaczanie hormonów jest zatem ważną częścią diagnostyki laboratoryjnej pomocną w wykrywaniu zaburzeń na tle hormonalnym.
Hormony kory nadnerczy
Kortyzol – należy do glikokortykosteroidów, jest to tzw. hormon stresu wpływający na gospodarkę białkową, węglowodanową, tłuszczową, wodno-mineralną. Jego wydzielanie podlega wahaniom dobowym – stężenie we krwi jest największe w godzinach rannych, najmniejsze w godzinach wieczornych. Wskazaniem do oznaczania tego hormonu jest przede wszystkim podejrzenie nadczynności i niedoczynności kory nadnerczy, w których obserwujemy odpowiednio podwyższone i obniżone stężenie kortyzolu.
Hormon adrenokortykotropowy (ACTH) – wydzielany przez przysadkę mózgową, podlega podobnemu jak kortyzol rytmowi dobowemu. Wartość diagnostyczną niesie oznaczenie stężenia ACTH w testach czynnościowych i interpretacja równolegle z oceną stężenia kortyzolu. Podwyższone wartości ACTH przy obniżonym stężeniu kortyzolu mogą wskazywać na chorobę Addisona, czyli pierwotną niedoczynność kory nadnerczy (zaburzenia ze strony kory nadnerczy).
Obniżone stężenie ACTH i kortyzolu mogą być skutkiem zaburzeń obejmujących przysadkę mózgową i prowadzić do wtórnej niedoczynności kory nadnerczy. Podwyższone stężenie ACTH i kortyzolu świadczy o nadczynności kory nadnerczy zależnej opd ACTH. Podczas gdy spadek stężenia ACTH przy podwyższonym stężeniu kortyzolu może być spowodowany gruczolakiem / rakiem kory nadnerczy.
Wpis przygotowany na podstawie:
– Aldona Dembińska-Kieć, Jerzy W.Naskalski. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej.Urban & Parner. Wroacław 2010
– Mirosława Pietruczuk,Anna Bartoszko-Tyczkowska. Diagnostyka laboratoryjna Poradnik kliniczny.Urban & Partner., Wrocław 2013
– Franciszek Kokot Stefan Kokot. Badania laboratoryjne zakres norm i interpretacja. Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2004
– Diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics. Fundacja Rozwoju Diagnostyki Laboratoryjnej, Kraków 2010-2013
Zachęcamy do skorzystania z naszej bogatej oferty badań laboratoryjnych
oraz zapraszamy do subskrypcji naszego kanału na www.youtube.com -> SUBSKRYBUJ
Chcesz zapytać o cenę badania?
Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ, gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.
Aby wykonać powyższe badania odwiedź najbliższy punkt pobrań Śląskich Laboratoriów Analitycznych
