Rak szyjki macicy jest siódmym pod względem występowania i śmiertelności nowotworem kobiet w Polsce. Co roku raka szyjki macicy wykrywa się u ok. 3 tys. Polek a ponad 2 tys. z nich umiera. Najczęściej chorują kobiety w wieku 45-64 lat. Obecnie rak szyjki macicy stanowi 3 proc. wszystkich nowotworów złośliwych u kobiet. Badaniem przesiewowym, które pozwala na wczesne wykrycie zmian nowotworowych jest cytologia – badanie na podstawie wymazu ginekologicznego.
Spis treści
Cytologia na czym polega badanie?
Lekarz ginekolog lub położna za pomocą specjalnej szczoteczki pobiera od pacjentki wymaz z tarczy i kanału szyjki macicy. Pobranie wymazu jest bezbolesne, ale może być troszkę nieprzyjemne ze względu na pocieranie szczoteczką szyjki macicy. Pobrane komórki nabłonka diagnosta ocenia pod mikroskopem. Badanie pozwala ocenić czy w próbce (wymazie) pobranej z tarczy i kanału szyjki macicy występują komórki przednowotworowe lub nowotworowe. Wynik tradycyjnej cytologii jest zazwyczaj gotowy po 14, zaś cienkowarstwowej po 23 dniach.
Jak często robić cytologię?
Kobieta na pierwszą cytologię powinna się zgłosić po trzech latach od rozpoczęcia współżycia lub bezwzględnie po 21. urodzinach. Do 30 roku życia należy robić tradycją cytologię regularnie co rok, a na podłożu płynnym co 2 lata. Po ukończeniu 30. lat, jeśli 3 kolejne wyniki badania były prawidłowe, na cytologię należy się zgłaszać co 2-3 lata (chyba że lekarz zaleci inaczej). Kobietom często zmieniającym partnerów seksualnych rekomenduje się wykonywanie cytologii co roku.
Cytologia tradycyjna czy cienkowarstwowa na płynnym podłożu LBC?
W tradycyjnej cytologii lekarz/położna przenosi pobrany za pomocą szczoteczki materiał na suche szkiełko i wysyła próbkę do laboratorium medycznego. W laboratorium diagnosta ocenia próbkę pod mikroskopem.
W przypadku płynnej cytologii lekarz nie umieszcza próbki na suchym szkiełku, a w specjalnej probówce z płynnym podłożem. Diagnosta laboratoryjny w takiej próbce ma więcej materiału (komórek) do obejrzenia. Cytologia cienkowarstwowa LBC jest czulsza i dokładniejsza, ale niestety jest też troszkę droższa.
Sprawdź cenę cytologii LBC w e-sklepie.
Nowotwór szyjki macicy jest wywoływany najczęściej przez zakażenie wirusem HPV (wirus brodawczaka ludzkiego), który jest przenoszony drogą płciową. Wirus ten jest powodem zmiany morfologii nabłonka szyjki macicy, co zwiększa ryzyko występowania nowotworu. Wymaz pobrany na podłoże płynne LBC pozwala dodatkowo, na zbadanie próbki w kierunku nosicielstwa wirusa HPV oraz na określenie jego typu – nie wszystkie typy wirusa HPV są bowiem onkogenne.
Przeczytaj co musisz wiedzieć o wirusie HPV
Przygotowanie do cytologii
Cytologię najlepiej wykonać między 10. a 20. dniem cyklu miesiączkowego. Na 24 godziny przed pobraniem wymazu nie należy używać tamponów ani uprawiać seksu. Na 4 dni przed badaniem nie należy stosować leków dopochwowych ani irygacji pochwy. Wymazu do cytologii nie należy pobierać podczas miesiączki ani w przypadku infekcji dróg rodnych. Objawy takiej infekcji to świąd, upławy, pieczenie. Wymaz cytologiczny można pobrać także od ciężarnej pacjentki.
Teraz na wymaz ginekologiczny możesz przyjść do jednego z naszych punktów pobrań: w Katowicach ul. Żelazna 2 lub w Zabrzu ul. Moniuszki 81.
Wynik cytologii co oznacza?
- Wynik cytologii I jest prawidłowy tzn. że w wymazie występują wyłącznie prawidłowe komórki nabłonka płaskiego i gruczołowego.
- Wynik II jest również prawidłowy i oznacza, że oprócz prawidłowych komórek nabłonka w próbce występują komórki zapalne. Jest to najczęstszy wynik zwłaszcza u kobiet, które regularnie współżyją.
- Wynik pośredni to III A, oznacza że stwierdzono nieprawidłowe, niezłośliwe komórki tzw. dysplastyczne, które mogą poprzedzać pojawienie się nowotworu.
- Wynik cytologii od III B uznaje się za nieprawidłowy.
Dowiedz się więcej o raku szyjki macicy
PAMIĘTAJ: Wczesna diagnoza pozwala na skuteczniejsze i mniej uporczywe leczenie.