Spis treści
Glista ludzka
Glista ludzka (Ascaris lumbricoides) jest pasożytem wywołującym glistnicę. Jest to robak płaski o długości 25-40 cm, występujący w świetle jelita cienkiego u około 25% ludności świata. Do zakażenia glistą ludzką może dojść z pewnością w wyniku spożycia pokarmów lub wody zanieczyszczonych jajami zawierającymi larwy glisty (np. spożywanie niemytych surowych warzyw i owoców nawożonych odchodami ludzkimi). Glistnica jest zaliczana do grupy tzw. “chorób brudnych rąk”.
Cykl rozwojowy glisty ludzkiej
Jaja glisty ludzkiej dostają się do jelita cienkiego po spożyciu zanieczyszczonego pokarmu. Obecne w jajach larwy glisty wydostają się z otoczki jaj i przebijają się przez ścianę jelita do naczyń krwionośnych. Z prądem krwi larwy przedostają się do oskrzeli i płuc, a następnie przebijając ścianę pęcherzyków płucnych, wędrują przez drzewo oskrzelowe do gardła. Obecność larw w gardle powoduje podrażnienie nabłonka oskrzelowego wywołując kaszel. Odkrztuszane larwy są następnie połykane z plwociną i w ten sposób ponownie dostają się do jelita cienkiego, gdzie dojrzewają w ciągu 2-3 miesięcy. Dorosłe samice glisty składają w ciągu dobry do 200 tysięcy jaj, które są usuwane do środowiska zewnętrznego wraz z kałem. Pierwsze jaja składane przez samice pojawiają się w kale po dwóch do trzech miesięcy od połknięcia jaj. Jaja glisty ludzkiej są niezwykle oporne na działanie czynników środowiska zewnętrznego i mogą przetrwać w glebie lub ściekach do kilku miesięcy.
Objawy glistnicy, czyli choroby wywoływanej przez glisty
Objawy występujące podczas zakażenia związane są z cyklem rozwojowym glisty ludzkiej. Występowanie w jelicie pojedynczych glist może nie powodować wyraźnych objawów chorobowych. Z kolei nasilenie objawów następuje wraz ze wzrostem ilości pasożytów w organizmie. Wędrówce larw mogą towarzyszyć objawy, takie jak: gorączka, kaszel, wysypka skórna typu pokrzywki, świąd skóry, napady duszności, a także objawy zapalenia płuc. Obecność glist w jelicie powoduje przede wszystkim: nudności, wymioty, biegunkę, bóle w okolicy jamy brzusznej, a ponadto osłabienie, brak apetytu, bóle głowy, rozdrażnienie, bezsenność, czy niespokojny sen. Objawy glistnicy spowodowane są przez alergizujące i toksyczne działanie na organizm człowieka wydzielin i wydalin glist.
Zapobieganie glistnicy to przede wszystkim higiena osobista – częste mycie rąk, zwłaszcza przed jedzeniem, unikanie zanieczyszczenia pomieszczeń, przedmiotów codziennego użytku i zabawek – ziemią przenoszoną z zewnątrz (np. na obuwiu). Ponadto, dokładne mycie warzyw i owoców.
Glista ludzka – diagnostyka
Zakażenie może być rozpoznane:
- Badaniem mikroskopowym: wykrywanie jaj glisty w kale. Jednak czas od zakażenia do momentu pojawienia się jaj w kale wynosi 60-80 dni.
- Badaniem serologicznym: wykrywanie obecności przeciwciał w surowicy krwi metodą ELISA. Badanie z krwi można wykonać w przypadku ujemnych badań mikroskopowych, a także w przypadku podejrzenia zarażenia, szczególnie w pierwszych dwóch/trzech miesiącach od wystąpienia objawów klinicznych, kiedy badanie kału w mikroskopii świetlnej może być jeszcze ujemne. Badanie należy wykonać w każdym przypadku podejrzenia zarażeń tkankowych, a także w przypadku ujemnych badań mikroskopowych lub braku możliwości wykonania badania mikroskopowego.
Badaniem dodatkowym do rozpoznania glistnicy jest morfologia krwi z rozmazem, ponieważ infekcji może towarzyszyć eozynofilia, czyli zwiększenie liczby eozynofilów w rozmazie krwi.
Należy pamiętać, że wynik badania laboratoryjnego powinien być interpretowany przez lekarza zawsze biorąc pod uwagę objawy kliniczne pacjenta.
Piśmiennictwo:
- Hadaś E, Derda M. Pasożyty – zagrożenie nadal aktualne. Problemy Higieny i Epidemiologii 2014, 95(1): 6-13
- Korzeniewski K. Choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego w Polsce. Forum Medycyny Rodzinnej 2016, 10(1): 10–18
- Murray P.R, Rosenthal K.S., Pfaller M.A. Mikrobiologia. Wrocław: Elsevier Urban & Partner; 2009: 825-826
- Kotowska M., Albrecht P. Najczęstsze choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego [w:] Albrecht P. Gastroenterologia dziecięca – poradnik lekarza praktyka. Wydawnictwo Czelej 2014, 112-113
Zapraszamy do subskrypcji naszego kanału na www.youtube.com -> SUBSKRYBUJ
Chcesz zapytać o cenę badania?
Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ, gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.
Aby wykonać badanie wykrywające obecność przeciwciał glisty ludzkiej w surowicy krwi
zapraszamy do najbliższego punktu pobrań Śląskich Laboratoriów Analitycznych.
