Spis treści
- 1 Testy na koronawirusa SARS-CoV-2
- 1.1 Testy na koronawirusa – czym różnią się testy genetyczne od serologicznych?
- 1.2 Testy na koronawirusa SARS-CoV-2 dostępne w Śląskich Laboratoriach Analitycznych
- 1.3 Diagnostyka serologiczna koronawirusa – ważne informacje!
Testy na koronawirusa SARS-CoV-2
Testy na koronawirusa SARS-CoV-2 – jak chronić się przed chorobą układu oddechowego
Cały świat zmaga się z pandemią koronawirusa. Ważną rolę odgrywa proces diagnostyczny, dlatego również Śląskie Laboratoria Analityczne wprowadziły do oferty testy serologiczne na obecność wirusa SARS-CoV-2. Już blisko 200 Pracowników ŚLA skorzystało i wykonało testy dla własnej wiedzy oraz świadomości, czy przypadkiem nie mieli już kontaktu z tym patogenem.
SARS -CoV-2 należy do wirusów z rodziny koronawirusów, przenoszony jest głównie drogą kropelkową poprzez kaszel, kichanie oraz bliski kontakt z osoba zakażoną. Czas inkubacji SARS-CoV wynosi od 3 do 7 dni (maksymalnie 14), głównymi objawami zakażenia są: gorączka, kaszel, zmęczenie, trudności w oddychaniu. U większości pacjentów zakażenie przebiega z łagodnymi objawami, ale u niektórych rozwija się zespół ostrej niewydolności oddechowej. Choroba wywołana tym rodzajem koronawirusa jest określana nazwą COVID-19.
Koronawirus jest wirusem RNA osłoniętym błoną tłuszczową (lipidową), dzięki której można mu zapobiegać poprzez zastosowanie środków chemicznych, takich jak zwykłe mydło lub preparaty do dezynfekcji. Główną formą ochrony przed infekcją koronawirusem jest zachowywanie podstawowych zasad higieny osobistej.
Co ważne, wirus może rozprzestrzeniać się zanim pojawią się objawy choroby. Część zakażonych osób może nie wykazywać żadnych symptomów, stanowią oni jednak zagrożenie dla osób zdrowych, dlatego tak ważne jest przestrzeganie zasad higieny i unikanie skupisk ludzi.
Testy na koronawirusa – czym różnią się testy genetyczne od serologicznych?
Wyróżniamy trzy typy testów dostępnych na rynku, które służą do wykrycia koronawirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19. Są to testy genetyczne, immunologiczne (serologiczne) oraz antygenowe.
Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), podstawą rozpoznania aktywnego zakażenia SARS-CoV-2 jest diagnostyka molekularna z zastosowaniem techniki PCR czasu rzeczywistego (RT-PCR). Metoda ta pozwala na wykrycie wirusa nawet przed upływem 7 dni od momentu zakażenia, pamiętajmy jednak, że na wiarygodność wyniku ma wpływ wiele czynników (faza infekcji, sposób pobrania wymazu, transport pobranego materiału do laboratorium). Realizacja tego zalecenia spotyka się z wieloma trudnościami, między innymi brakami odpowiednich ilości testów na rynku globalnym.
Zgodnie z definicją przypadku COVID-19 z dnia 31.10.2020 pozytywny (dodatni) wynik testu antygenowego jest obecnie traktowany tak samo, jak wynik testu molekularnego RT-PCR.
Co nam mówią zatem testy immunologiczne (serologiczne) z krwi?
Testy serologiczne są uzupełniającym narzędziem diagnostycznym, wykrywającym przeciwciała skierowane przeciwko wirusowi SARS-CoV2, ale wyniki tych badań nie powinny być wykorzystywane jako podstawa do diagnozowania lub wykluczania COVID-19. Badania serologiczne stanowią dopełnienie diagnostyki w późniejszej fazie infekcji – dynamika odpowiedzi serologicznej w zakażeniach SARS-CoV-2 ciągle nie jest dokładnie poznana, a wszystkie oferowane testy nie mają pełnej walidacji, ze względu na skrócony czas wdrożenia w czasie epidemii, albowiem czynnik patogenny znamy dopiero od paru miesięcy.
Testy na koronawirusa SARS-CoV-2 dostępne w Śląskich Laboratoriach Analitycznych
Nasze laboratorium pracuje na odczynnikach sprawdzonej i renomowanej firmy: Beckman Coulter (firma amerykańska). Odczynniki posiadają wszelkie certyfikaty dopuszczające do pracy w medycznych laboratoriach diagnostycznych: IVD (produkt do diagnostyki in vitro) oraz znak CE (Conformité Européenne).
W ofercie naszego laboratorium dostępne są następujące testy:
- Koronawirus anty-SARS-CoV-2, IgM, półilościowy, met. immunochemiczna z odczytem chemiluminescencyjnym
Oznaczenie przeciwciał przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 w klasie IgM wykonuje się w celu określenia możliwego kontaktu z wirusem wywołującym COVID-19. P/c IgM mogą zostać wykryte po upływie co najmniej 7-10 dni od wystąpienia objawów choroby, dlatego wynik ujemny testu nie wyklucza zakażenia SARS-CoV-2. Przeciwciała IgM są p/c „wczesnej fazy” infekcji, a ich obecność może świadczyć o świeżym/aktywnym zakażeniu.
Badanie najlepiej wykonać, gdy nie ma się objawów choroby, ale istnieje podejrzenie styczności/kontaktu z osobą zakażoną.
- Koronawirus anty-SARS-CoV-2, IgG, ilościowy, met. enzymatyczna testem immunochemicznym
Przeciwciała IgG mogą zostać wykryte po upływie co najmniej 11-14 dni od wystąpienia objawów choroby. Przeciwciała IgG są p/c „późnej fazy” infekcji, wskazującymi na rozwinięcie swoistej humoralnej odpowiedzi immunologicznej, która sprawia, że zaczynają wytwarzać się przeciwciała świadczące o przebytym kontakcie z wirusem SARS-CoV-2. Wynik dodatni może świadczyć o przebytym, nieaktywnym zakażeniu.
Badanie wskazane jest w przypadku “wykrywania” osób, które przeszły zakażenie bezobjawowo i mogą być źródłem infekcji dla innych ludzi (tzw. „cisi” nosiciele), a także osób z powikłaniami po niedawnym przebyciu infekcji grypopodobnej, którzy nie byli badani w kierunku koronawirusa.
W naszym laboratorium wykonujemy ilościowe oznaczenia poziomu przeciwciał SARS-CoV-2 w klasie IgG enzymatycznym testem immunochemicznym. Oznaczamy przeciwciała neutralizujące (inaktywujące wirusa), skierowane przeciwko glikoproteinie S tworzącej tzw. koronę wirusa, a dokładnie przeciwko jej podjednostce S1. Jednostką miary systemu dla wyników próbek jest BAU/ml.
Jako wynik reaktywny (dodatni) uznajemy wartość >/= 30 BAU/ml, natomiast wynik niereaktywny (ujemny) <30 BAU/ml.
Diagnostyka serologiczna koronawirusa – ważne informacje!
Wynik testu półilościowego nie może być traktowany jako podstawa do postawienia diagnozy i wprowadzania procedur leczniczych. Badanie powinno być traktowane jako test przesiewowy, który może być pomocny w rozpoznaniu COVID-19. Potwierdzenie infekcji wirusem SARS-CoV-2 powinno opierać się na obrazie klinicznym pacjenta oraz na testach molekularnych.
Ujemny wynik testu na obecność przeciwciał nie wyklucza infekcji SARS-CoV-2, może wynikać z niewystarczającego upływu czasu od momentu kontaktu z wirusem (okienko serologiczne), a także z zaburzeń odpowiedzi immunologicznej oraz przyjmowania leków osłabiających tę odpowiedź.
Dodatnie wyniki badań serologicznych sugerują trwającą lub przebytą infekcję wirusem SARS-CoV-2, ale mogą być również spowodowane wystąpieniem reakcji krzyżowych z innymi szczepami koronawirusa, takimi jak koronawirus HKU1, NL63, OC43 lub 229E. Spotykamy wyniki fałszywie dodatnie u ok. 3% osób szczepionych na grypę lub u pacjentów z chorobą autoimmunologiczną.
Najwyższą czułość diagnostyczną uzyskuje się podczas równoległego badania specyficznych przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgM i IgG, czułość ta dla oznaczeń u pacjentów powyżej 10 dnia od początku objawów wynosi 100%, ale dla pacjentów poniżej 10 dnia od początku objawów tylko 66 %, swoistość 98,5%.
Aby ostatecznie wykluczyć lub potwierdzić zakażenie SARS-CoV-2, należy wykonać badanie z zastosowaniem diagnostyki molekularnej techniką RT -PCR lub test antygenowy.
Testy na koronawirusa – w jakim celu zatem wykonywać test serologiczny?
Jeżeli nie masz objawów koronawirusa, a chcesz… czy to z ludzkiej ciekawości, bądź tak na wszelki wypadek, skontrolować czy miałaś(-eś) kontakt z wirusem – wykonaj test serologiczny! Przypominamy raz jeszcze, że w przypadku pozytywnego wyniku (potwierdzającego kontakt z patogenem) należy wykonać potwierdzające badanie molekularne lub test antygenowy (zgodnie z obecnie obowiązującymi wytycznymi WHO).
Czułość testów serologicznych jest ograniczona, jednak w obecnej chwili skalę błędnych wyników trudno jest precyzyjnie oszacować. Zdecydowaliśmy zatem, aby naszym klientom udostępnić testy na szybkie sprawdzenie, czy mieli kontakt z koronawirusem.
Czy warto wykonywać testy przesiewowe?
SARS-CoV-2 charakteryzuje wysoka zaraźliwość. Wciąż nie mamy pewności od kiedy zakażamy, jak długo i jak duże zagrożenie dla otoczenia stanowią osoby, u których infekcja przebiega bezobjawowo, bądź skąpoobjawowo.
Nie wyklucza się, że wirus może zaatakować ponownie tą samą osobę. Nie wiemy również, czy znamy już wszystkie drogi zakażenia. Wiadomo na pewno, że wirus z Wuhan może przetrwać w powietrzu kilka godzin, a na niektórych przedmiotach nawet kilka dni.
Jedyną skuteczną metodą jest obecnie maksymalne spowalnianie szerzenia się epidemii, czyli wykrywanie wszystkich zakażonych, także tych nosicieli nieświadomych zagrożenia jakie stanowią. Im mniej osób się zakazi, tym mniej będzie ofiar, należy zatem wykonywać jak najwięcej testów.
Jaka jest zatem przydatność badań serologicznych?
Wykonanie testów serologicznych przydatne jest:
- przy wykrywaniu osób, które przeszły zakażenie bezobjawowo lub skąpoobjawowo i mogły być źródłem infekcji dla innych;
- badaniach przesiewowych osób, które miały kontakt z zakażonymi, ale nie spełniają kryteriów wykonywania badań PCR;
- badaniach osób narażonych na SARS-CoV-2 w interwałach czasowych w celu wychwycenia serokonwersji (np. personel medyczny, pacjenci hospitalizowani);
- postępowaniu z pacjentami z powikłaniami po niedawnym przebyciu infekcji z objawami grypopodobnymi;
- podejmowaniu decyzji o kwarantannie, jej kontynuacji lub przerwaniu (zmiana statusu w izolacji przy dodatnim wyniku serologicznym z obserwowany na zakażony);
- badania epidemiologiczne – identyfikacja osób z przebytym zakażeniem.
Testy na koronawirusa w ŚLA – odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
- Serologiczne testy można wykonać bez skierowania od lekarza, są to badania płatne.
- W naszym laboratorium testy wykonujemy metodą enzymatyczną testem immunochemicznym oraz metodą immunochemiczną z odczytem chemiluminescencyjnym (nie są to testy kasetkowe).
- Badanie należy traktować jako przesiewowe, czyli takie, które może być pomocne w rozpoznaniu COVID-19.
- Wirus przenosi się drogą kropelkową (przenoszą go również osoby nieświadome zakażenia), dlatego nasz personel, zarówno na punktach pobrań, jak i podczas mobilnych wyjazdów, przestrzega wszystkich zalecanych zasad bezpieczeństwa (wyposażony jest w maseczki, przyłbice, rękawiczki oraz odzież ochronną, dezynfekuje także miejsce pracy). W trosce o naszych klientów, jak i nasz personel, robimy wszystko, aby zminimalizować ryzyko zakażenia, dlatego klienci z objawami infekcji (gorączka, kaszel, duszności) nie są obsługiwani.
Jak przygotować się na badanie?
- Testy na obecność przeciwciał koronawirusa wykonywane są z krwi.
- Na badanie nie trzeba przyjść na czczo.
- Nie ma potrzeby wcześniejszego umawiania się, ani zapisywania na wykonanie badania.
- Podczas pobrania krwi należy mieć założoną maseczkę przykrywającą usta i nos (obowiązek od 16 kwietnia br.). Również korzystając z naszej mobilnej usługi pobrania krwi w domu pacjenta, prosimy o zastosowanie się do tego zalecenia.
Masz gorączkę, kaszel lub odczuwasz duszności? Zadzwoń na całodobową infolinię NFZ (dostępną przez 7 dni w tygodniu) pod numerem telefonu: 800-190-590.
Interpretacja wyników badań
- IgM (–), IgG (–):
– Brak kontaktu z SARS-CoV-2
– Badanie wykonano w trakcie okienka serologicznego (badanie powtórzyć po ok. 2-4 tygodniach) - IgM wątpliwy, IgG wątpliwy:
– Badanie powtórzyć po ok. 1-2 tygodniach - IgM (+), IgG (+):
– Przebyta lub aktywna infekcja
– Możliwość reakcji krzyżowych – przebyta lub trwająca infekcja szczepami koronawirusa innymi niż SARS-CoV-2 - IgM (+), IgG (–):
– Aktywna infekcja - IgM (–), IgG (+):
– Przebyta infekcja
Zachęcamy do skorzystania z naszej bogatej oferty badań laboratoryjnych.
Nie wiesz, jakie badania w pierwszej kolejności warto wykonać, aby poznać stan swojego zdrowia?
Skorzystaj z naszego KONFIGURATORA BADAŃ LABORATORYJNYCH!
Zapraszamy także do subskrypcji naszego kanału na www.youtube.com -> SUBSKRYBUJ
Chcesz zapytać o cenę badania?
Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ, gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.
Testy na koronawirusa SARS-CoV-2 wykonać można
w dowolnym punkcie pobrań Śląskich Laboratoriów Analitycznych, Laboratorium Medycznego badaj.to
lub zamawiając usługę mobilnego pobrania w domu pacjenta!