Badanie cholesterolu

Badanie cholesterolu – statystyki. W latach 2003-2010 Śląskie Laboratoria Analityczne prowadziły szeroko zakrojone, ogólnopolskie badania epidemiologiczne pod nazwą LIPIDOGRAM dotyczące rozpowszechnienia zaburzeń lipidowych i innych, tzw. modyfikowalnych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. W latach 2003, 2004, 2006 i 2010 przebadaliśmy przy współpracy 700 lekarzy rodzinnych w 444 miastach i miejscowościach w Polsce ponad 50 000 osób.

Wyniki badań LIPIDOGRAM dowodzą, iż ponad 70% dorosłych Polaków ma podwyższony cholesterol całkowity, zaś wśród blisko 30% badanych stwierdza się przekroczenie norm LDL-cholesterolu (tzw. „złego cholesterolu”) i trójglicerydów. Co więcej, obserwacje przeprowadzone w latach 2004–2010 wykazują, iż tylko 20% badanych osób regularnie przyjmuje leki obniżające stężenie cholesterolu, zaś dobre efekty terapeutyczne obserwuje się tylko u połowy leczących się z powodu zaburzeń gospodarki cholesterolowej. Sytuację dodatkowo pogarsza zaobserwowany w badaniach LIPIDOGRAM stały wzrost odsetka osób z nadmierną masą ciała i otyłością, a także rosnąca stale liczba osób z cukrzycą typu 2 i nadciśnieniem tętniczym.

Lipidogram stanowi badanie biochemiczne krwi pozwalające na ocenę gospodarki lipidowej organizmu.

Badanie cholesterolu – wskazania do wykonania badania

Jaki jest cel wykonywania badania?

Profil lipidowy obejmuje następujące oznaczenia:

• Cholesterol całkowity
• LDL – cholesterol frakcji LDL
• HDL – cholesterol frakcji HDL
• cholesterol nie-HDL
• Triglicerydy

Zaburzenia lipidowe – dyslipoproteinemie mogą być związane ze wzrostem stężenia jednej lub kilku frakcji lipoproteinowych i wówczas mówimy o hiperlipoproteinemii. Spadek stężenia jednej lub kilku frakcji lipoprotein prowadzi do hipolipoproteinemii. Hiperlipoproteinemia (hiperlipidemia) może być uwarunkowana genetycznie (pierwotna) lub stanowić powikłanie innego schorzenia (wtórna). Klasyfikacja hiperlipidemii jest złożona, uwzględniająca rodzaj frakcji ulegającej podwyższeniu oraz etiopatogenezę.

Cholesterol, dostarczany wraz z pożywieniem oraz syntetyzowany w organizmie, pełni szereg ważnych funkcji. Stanowi składnik błon komórkowych oraz lipoprotein, jest prekursorem w syntezie hormonów płciowych, witaminy D3 oraz innych aktywnych biologicznie cząsteczek.

Wartości obniżone mogą pojawić się w hipolipoproteinemii, w stanach wyniszczenia organizmu – nowotwory złośliwe, urazy wielonarządowe, a także nadczynności tarczycy czy niewydolności wątroby. Wartości podwyższone obserwujemy w pierwotnej hipercholesterolemii lub wtórnej hipercholesterolemii, która może być związana z niewydolnością nerek, chorobami wątroby, niedoczynnością tarczycy. Ponadto może być wynikiem małej aktywności fizycznej i diety bogatej w tłuszcze.

Badanie cholesterolu – wartości referencyjne

Pożądana wartość stężenia cholesterolu we krwi nie powinna przekraczać 190 mg/dl. Jeżeli tak się stanie, bezwzględnie wymaga się oznaczenia frakcji LDL i HDL.

• LDL – lipoproteiny o małej gęstości ,ich zadaniem jest dostarczenie cholesterolu komórkom w celu regeneracji. Fenotyp A LDL, czyli tzw. lekkie LDL dominują u osób zdrowych. Fenotyp B, czyli małe gęste LDL to lipoproteiny o silnym charakterze proaterogennym sprzyjającym rozwojowi miażdżycy. Jako główne czynniki ryzyka rozwoju miażdżycy stanowią cel działań terapeutycznych. Prawidłowe stężenie tej frakcji nie przekracza 130 mg/dl. Wartości obniżone i podwyższone
• HDL – lipoproteiny o wysokiej gęstości,  ich zadaniem jest zwrotny transport cholesterolu do wątroby. W przeciwieństwie do cząsteczek LDL, HDL stanowią czynniki chroniące przed miażdżycą, stąd zadowalające jest ich wysokie stężenie. Czynnikiem ryzyka jest niskie  (<40mg/dl) stężenie HDL.  Wartości obniżone mogą towarzyszyć otyłości, cukrzycy, insulinoporności, zespołowi metabolicznemu.
• nie-HDL-C jest wskaźnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego, szczególnie rekomendowanym u osób ze stężeniem TG>400 mg/dl, otyłością, cukrzycą lub zespołem metabolicznym. Stężenie nie-HDL wylicza się z następującego wzoru: nie-HDL = TC – HDL-C, należy pamiętać, że dokładność wyliczenia zależy od biologicznej i analitycznej zmienności stężenia TC oraz HDL-C. Biologiczna zmienność stężenia HDL-C jest znacznie mniejsza niż innych parametrów lipidowych, w tym przede wszystkim TG. Wyliczenie nie-HDL jest bardziej miarodajne w porównaniu do wyliczeń stężenia LDL-C.
• Triglicerydy stanowią najważniejszą rezerwę energetyczną, gromadzoną w tkance tłuszczowej. Ich prawidłowe stężenie nie powinno przekraczać wartości 150 mg/dl. Wzrost stężenia TG często występuje z równoległym wzrostem stężenia frakcji LDL i spadkiem stężenia frakcji HDL. Bardzo niebezpieczne są skrajnie wysokie stężenia triglicerydów, przekraczające 1000mg/dl, gdyż stanowią niebezpieczeństwo ostrego zapalenia trzustki.

Wpis przygotowany na podstawie:
1) Aldona Dembińska-Kieć, Jerzy W.Naskalski. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej.Urban & Parner. Wroacław 2010
2) Mirosława Pietruczuk,Anna Bartoszko-Tyczkowska. Diagnostyka laboratoryjna Poradnik kliniczny.Urban & Partner., Wrocław 2013
3) Franciszek Kokot Stefan Kokot. Badania laboratoryjne zakres norm i interpretacja. Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2004
4) Diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics. Fundacja Rozwoju Diagnostyki Laboratoryjnej, Kraków 2010-2013

 Zapraszamy do subskrypcji naszego kanału na www.youtube.com -> SUBSKRYBUJ

Chcesz zapytać o cenę badania?
Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ, gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.

Aby wykonać badanie cholesterolu zapraszamy do najbliższego punktu pobrań Śląskich Laboratoriów Analitycznych.